Gjatë epokës së lumturisë, kishte disa gra që nuk e hidhnin nga duart e tyre pishtarin e Islamit, të cilët luftuan duke sakrifikuar jetën e tyre, në mënyrë që Islami të pushtonte zemrat dhe të cilat nuk binin pas burrave dhe djemve të tyre. Një nga ata sahabet që do të jetonin në zemra për sa kohë që ekzistonte bota ishte Hz. Safija, halla e Profetit.
Hz. Safija u kujdes për nipin e saj, Profetin, me dhembshurinë e një nëne, kur ishte shumë e re dhe nuk ngurroi të bënte sakrifica në mënyrë që të mos e bënte atë të ndiente mungesën e nënës. Ajo e donte shumë nipin e saj. Ajo mendonte se ajo do të kishte një gradë të lartë mes njerëzve në të ardhmen dhe mezi priste t’i shihte ato ditë.
Vitet kaluan dhe nipit të saj të dashur iu dha detyra e profetësisë. Ai i thirri njerëzit në Islam. Hz. Safija nuk ngurroi të besonte; ajo u bë një nga muslimanët e parë. Pas kësaj, ajo rriti mbështetjen e saj materiale dhe shpirtërore ndaj tij. Ajo punoi shumë për të përhapur Islamin.
Sidoqoftë, është ironi e fatit që vëllai i saj, Ebu Lehebi, ishte një nga udhëheqësit e armiqve të nipit të saj të dashur. Ebu Lehebi u kënaq me torturimin dhe pikëllimin e muslimanëve, kryesisht Profetit. Hz. Safijes i vinte keq për këtë trajtim të padrejtë të vëllait të saj; saqë nuk mund ta duronte .
Një herë, ajo dëgjoi që Ebu Lehebi lëndoi të Dërguarin e Allahut. Ajo shkoi tek Ebu Lehebi dhe e paralajmëroi ashpër:“A ju përshtatet të lini nipin dhe fenë e tij, pa ndihmë ?
Studiuesit e njerëzve të Librit thonë se një profet do të vijë nga pasardhësit e Abdulmuttalib. Ky profet është nipi ynë Muhammed ”.
Sidoqoftë, Ebu Lehebi nuk kishte sy që të mund të shihte se çfarë ishte e drejtë dhe e vërtetë. Zemra e tij ishte e pushtuar nga tërbimi dhe urrejtja. Ai iu përgjigj paralajmërimit të motrës së tij me fjalinë e mëposhtme që pasqyronte gjendjen e grave në epokën e injorancës:
“Fjalët e grave janë pengesë për burrat.”
Duke kuptuar se ishte e pamundur të bindesh Ebu Lehebin, fatkeqsishtë Hz. Safija la shtëpinë e tij.
Hz. Safija nuk mund ta bindte vëllain e saj të ndihmonte të Dërguarin e All-llahut, por ajo bëri maksimumin për të rritur djalin e saj Zubejrin si një muxhahid për të Dërguarin e Allahut. Ishte nënë e disiplinuar. Ajo ndonjëherë rrihte paksa djalin e saj. Kur e pyetën pse e rrihte, ajo tha: “Unë po e rrah për ta trajnuar sepse ai do të komandojë ushtritë në të ardhmen.” Në të vërtetë, Hz. Zubejri, i cili u rrit dhe u stërvit nga nëna e tij, u bë një muxhahid heroik. Profeti e lavdëroi duke thënë: “Çdo profet ka një pauses dhe ndihmës. Ndihmësi im është Zubejri. ” Ai gjithashtu dha lajmin e lumtur që Zubejri ishte një person i Parajsës. Kështu, Hz. Safija ishte nderuar të ishte nëna e një prej 10 sahabëve të cilëve iu dha lajmi i gëzuar ndërsa ishin gjallë se do të ishin në Parajsë.
Kur Profeti migroi nga Meka në Medine, halla e tij e dashur nuk e la të vetëm. Ajo emigroi në Medine me djalin e saj Zubejrin. Kështu, ajo gjithashtu kishte privilegjin të migronte në rrugën e Allahut.
Hz. Safija nuk hezitoi të rrezikojë jetën e saj për hir të Allahut dhe të dërguarit të Tij. Ajo u bë gruaja e parë muslimane që vrau një jobesimtar në historinë e Islamit. Incidenti ndodhi gjatë betejës së Uhudit.
Kur Profeti u nis për në Betejën e Uhudit, ai vendosi gratë, vajzat dhe djemtë në shtëpinë e Hz. Hasanit. Profeti nuk e mori Hz. Hasanin në Uhud sepse ishte shumë i moshuar dhe i sëmurë; kështu, ai qëndroi në shtëpi.
Ndërsa muxhahidët po luftonin në Uhud me shpatat e tyre, një burrë hebre donte ta shfrytëzonte këtë situatë dhe iu afrua shtëpisë që ishte plot gra dhe fëmijë me dinjitet. Qëllimi i tij ishte të vriste njerëz të pambrojtur dhe të bëhej hero. Hz. Safija transmeton incidentin si vijon:
“Ne nuk kemi pasur asnjë kontakt me të Dërguarin e Allahut. Për më tepër, i Dërguari i Allahut dhe sahabët nuk ishin në gjendje të vinin për të na ndihmuar. Kur pashë që një hebre po shëtiste nëpër shtëpi, unë shkova te Hasani dhe i tregova për situatën. Unë i kërkova atij të vriste hebreun. Hz. Hasani ishte edhe i moshuar, edhe i sëmurë. Ai tha: ‘O bijë e Abdulmuttalibit! Allahu qoftë i kënaqur me ju! Ti e di që unë nuk jam aq i fortë sa ta vras. ”Atëherë, ishte detyra ime ta bëja atë. Nuk kisha armë. Mora një copë druri të madh. Dola ngadalë. E godita njeriun me dru në shpinë. Ai ra poshtë. Pastaj, unë e godita atë derisa vdiq. ”
Pasi parandaloi një rrezik kaq të madh, Hz. Safija u ngjit në një vend të lartë dhe filloi të shikojë fushëbetejën Ajo ndihej e shqetësuar. Ajo u frikësua se mos nipi saj i dashur do lëndohej. Ndërkohë, lajmi se “muslimanët u mundën” i erdhi si tronditje. Hz. Safija nuk mund të priste më gjatë. Ajo shkoi në Uhud me disa gra. E pyeti muxhahidin e parë që pa për shëndetin e të Dërguarit të Allahut. Ajo zbuloi se i Dërguari i All-llahut ishte gjallë por vëllai i saj Hamza ishte martirizuar. Ajo donte të shihte kufomën e Hz. Hamza. Kur Profeti (a.s) pa që ajo po vinte, ai i tha djalit të saj Zubejrit, “Thuaji nënës sate që të kthehet përsëri. Ajo nuk duhet ta shohë trupin e vdekur të vëllait të saj ”. Hz. Zubejri takoi nënën e tij dhe i kërkoi që të kthehej. Ai tha se i Dërguari i Allahut donte që ajo ta bënte këtë. Sidoqoftë, Hz. Safija donte të shihte kufomën e të vëllait. Ajo i tha djalit të saj duke treguar besim tek Allahu dhe durim,
“Nëse doni që të kthehem që mos të shoh se çfarë u bë me vëllain tim, e di që vëllai im është gjymtuar. Vëllai im u vra dhe gjymtua në rrugën e Allahut. A ka një gradë më të lartë se kjo?
Ne jemi të gatshëm të vuajmë më shumë në rrugën e Allahut. Unë jam e vendosur të tregoj durim. Shpresoj ta marr shpërblimin vetëm nga Allahu. ”
Hz. Zubejri u befasua kur pa vendosmërinë e nënës së tij, nga e cila kishte frikë se mos do të ligështohej kur ajo pa vdekjen e vëllait të saj. Ai falënderoi Allahun e Madhëruar që ishte bir i një nëne të tillë. Pastaj, ai shkoi tek i Dërguari i Allahut dhe i tha atë që kishte thënë nëna e tij. Profeti besonte se halla tij ishte e sinqertë. Ai tha: “Atëherë, le ta shikojë.” Pastaj, ai vuri dorën në gjoks dhe u lut për të.
Hz. Safija pastaj shkoi tek trupi i vdekur i Hamzës. Trupi i tij ishte në copa. Disa prej organeve u prenë. Hz. Safija ishte mjaft e qetë në këtë pamje të tmerrshme. Ajo nuk kishte asnjë shenjë ankese. Për më tepër, ishte e pamundur që një person si ajo të kundërshtonte kaderin. Mbi të gjitha, do të ishte pa dobi. Atëherë, e vetmja gjë që ajo mund të bënte ishte t’i lutej Allahut që të lartësonte gradën e tij. Ajo u lut si më poshtë:
“O Allah! Ne jemi të gjithë skllevërit e tu dhe do të kthehemi te Ti. Fali mëkatet e vëllait tim nëse ka ndonjë mëkat! ”
Durimi dhe vendosmëria e saj e gëzuan shumë Profetin. Ai i dha asaj lajmin e lumtur në vijim, i cili do të forcojë durimin e saj:
“Xhibrili erdhi tek unë. Ai më tha që Hamza ishte shkruar si “Hamza është luani i Allahut dhe i të Dërguarit Tij” në vendbanimin e engjëjve. ”
Ky lajm ishte vërtet i këndshëm. Ajo fshiu lotët me duar dhe u largua.
Hz. Safija u kujdes për Profetin me dhembshurinë e një nëne derisa vdiq. Ajo bëri më të mirën për të mos e bërë atë të ndiente që ishte pa nënë. Sidoqoftë, ishte koha që i Dërguari i All-llahut të linte këtë botë kalimtare dhe të ribashkohej me Zotin e tij. Hz. Safija ishte duke qëndruar pranë Profetit dhe duke qarë. Profeti e paralajmëroi atë dhe vajzën e tij të dashur si më poshtë:
“O Fatime binit Muhammed! O Safije, halla e të Dërguarit të Allahut! Bëni vepra të mira që do të pranohen nga Allahu. Mos u varni tek unë sepse unë nuk mund të ju shpëtoj nga ndëshkimi i Allahut. ”
Pak kohë pas këtyre fjalëve, Profeti ndërroi jetë.
Së bashku me vendosmërinë dhe heroizmin e saj, Hz. Safijja ishte e njohur edhe për poezinë e saj. Pas vdekjes së të Dërguarit të Allahut, ajo shkroi poezinë e mëposhtme:
“O i Dërguari i Allahut! Ju u bëtë burimi ynë i shpresës,
Na bëtë ne favor; ju nuk na pikëlluat.
Ju na mbrojtët, udhëzuat dhe na mësuat, kushdo mund të qajë për ju sot.
O i Dërguari i Allahut! Qoftë nëna ime, tezja, xhaxhai, daja dhe vetë imja të sakrifikohet për ty!
Nëse Zoti i njerëzve do ta kishte lejuar Profetin që të jetonte me ne më shumë,
ne do të ishim të lumtur, por urdhri i Allahut është i vlefshëm.
Paqja dhe përshëndetjet nga Allahu qofshin mbi ju.
Allahu qoftë i kënaqur me ju dhe ju vendos në kopshtet e Adn (Eden)! ”
Hz. Safija, e cila jetoi 10 vjet pas vdekjes së Profetit, vdiq gjatë kalifatit të Hz. Omerit në vitin e 20-të të migracionit. Ajo u varros në Varrezat e Bakit në Medine.
Allahu qoftë i kënaqur me të!
“Safija është femra e parë muslimane që vrau pabesimtarë duke mbrojtur fenë e Allahut.”
Cila është kjo zonjë mendjemprehtë ndaj së cilës njerëzit kishin konsideratë dhe respekt shumë të madh?
Cila është kjo sahabije e famshme dhe guximtare, e cila ishte femra e parë që vrau pabesimtarë në fenë islame?
Cila është kjo grua e vendosur që nxori në dritë kalorësin e parë që vringëlloi shpatën në rrugën e Allahut?
Kjo është Safije bintu Abdul Mutalibi, hashimite, kurejshite, halla e të Dërguarit të Allahut s.a.v.s.
* * *
Të gjitha këto cilësi e virtyte të larta Safija i përfitoi nga çdo anë: babai i saj ishte Abdul Mutalib bin Hashimi, gjyshi i të Dërguarit a.s. dhe prijësi e zotëria i kurejshëve. Nëna e saj ishte Hale bintu Vehbi, motra e Emines, nënës së të Dërguarit të Zotit.
Burri i saj i parë ishte Harith bin Harbi, vëllai i Ebu Sufjanit, i pari i Beni Umejve, i cili pas një kohe vdiq dhe e la të vej.
Burri i saj i dytë ishte El Avamu bin Huvejlidi, vëllai i Hatixhes r.a., zonjës së grave arabe në kohën e injorancës dhe e para prej nënave të besimtarëve në Islam.
I biri i saj ishte Zubejr ibnul Avvami, shok i ngushtë dhe përcjellës besnik i Muhammedit a.s. A mund të ketë nder më të madh se ky që njerëzit të lakmojnë në të përveç nderit të imanit (besimit)?!
* * *
Pas një kohe asaj i vdes edhe burri i dytë Avvam Ibnu Huvejlidi duke ia lënë një fëmijë të vogël, Zubejrin, të cilin, edhe pse e rriti me vuajtje e mundime të mëdha, e edukoi në shkathtësinë e kalorësisë dhe të luftës. Pasioni i tij më i preferuar ishte mprehja e shigjetave dhe rregullimi i harqeve.
Ajo e kishte edukuar në frymën e trimërisë dhe ballafaqimit me çdo rrezik. Kur e shihte se Zujberi tërhiqej apo hamendej, i binte me një të rënë jo të fortë (që të mos e lëndonte). Një ditë njëri nga xhaxhallarët e qortoi duke i thënë: Përse po e rreh kështu djalin?… Vërtet je duke e rrahur atë me pezm e urrejtje e jo siç e rreh nëna fëmijën e saj. Ajo ia ktheu me një vjershë duke thënë:
Kush thotë se e urrej, ai gënjen.
Ngase unë e rrah që të jetë i zgjuar,
të mposhtë ushtri e të vijë me trofe lufte.
Kur Allahu xh.sh. e dërgoi Pejgamberin e Tij me udhëzim dhe fe të drejtë, si tërheqës të vërejtjes dhe përgëzues të njerëzimit, e urdhëroi që të fillojë prej të afërmve të vet.
Muhammedi a.s. i tuboi pasardhësit e Abdul Mutalibit, burrat dhe gratë e tyre, të madh e të vogël, dhe u tha:
“Oj Fatime, bija e Muhammedit. Oj Safije bija e Abdul Muttalibit. O bijt e Abdul Mutalibit: Vërtet nuk kam kurrfarë mundësie që nesër t’ju ndihmoj para Allahut.”
Pastaj i ftoi në besim në Allahun xh.sh dhe i nxiti që t’i besojnë misionit (shpalljes) të tij…
Pranoi kush pranoi dritën e Allahut dhe refuzoi kush refuzoi dritën e Tij, e Safija ishte prej grupit të parë që i besuan Pejgamberit të Allahut… Ajo i bashkoi të dy krena-ritë: krenarinë familjare dhe krenarinë e Islamit.
* * *
Safija, e bija e Abdul Mutalibit, së bashku me të birin, Zubejrin, që në fillim iu bashkangjit radhëve të dritës. I përjetoi torturat dhe mundimet më të mëdha që përjetuan muslimanët e parë prej kurejshitëve, e kur Allahu xh.sh i lejoi të Dërguarit të Tij dhe besimtarëve hixhretin (emigrimin) për në Medinë, zonja Safije la pas vetes Mekën dhe çdo gjë që kishte nga pasuria e saj. La edhe kujtimet më të bukura të saj për të. U nis për në Medinë, duke lënë vendlindjen vetëm për hir të Allahut dhe të Dërguarit të Tij.
* * *
Edhe pse zonja Safije kishte afër gjashtëdhjetë vjet të jetës së saj të bujshme, në fushën e xhihadit kishte qëndrime burrërore, saqë historia ende i rikujton me respekt dhe admirim të madh. Me këtë rast do t’i evokojmë dy momente kur heroizmi i saj i rrallë u tregua në vepër:
I pari ishte në ditën e Uhudit, kurse i dyti në ditën e Hendekut.
* * *
Sa i përket kontributit të saj në Uhud, ajo doli me ushtrinë muslimane në grupin e grave për luftë në rrugën e Allahut.
Mbartte ujë dhe u jepte të eturve të pinë, mprehte shigjeta dhe rregullonte harqet e dëmtuara. Me këtë punë ajo synonte edhe diçka tjetër, donte ta përcillte betejën me të gjitha ndjenjat…
E gjithë kjo nuk ishte për t’u befasuar, sepse në atë fushëbetejë ishte djali i vëllait të saj Muhammedi i Dërguari i Allahut xh.sh… ishte vëllai i saj Hamza i biri i Abdul Mutalibit, luani sypatrembur i Allahut… Mbi të gjitha këto ajo e ndiente veten krenare dhe mburrej me Islamin, të cilin e kishte përqafuar me dëshirë (vullnet)… dhe vetëm për hir të kësaj feje, kishte emigruar me vetëdije të plotë… Nëpërmjet Islamit ajo e pa para vetes rrugën e ndritshme të xhenetit.
* * *
Kur ajo i pa muslimanët tek po ndaheshin nga i Dërguari i Allahut, përveç disave, dhe pa se idhujtarët gati iu kishin afruar të Dërguarit a.s. me qëllim që ta likuidonin, hodhi me shpejtësi enët e ujit dhe u vërsul si luanesha kur i mbron të vegjlit e saj, duke i marrë një të vrari shtizën e tij me të cilën filloi t’i shpartallojë radhët e armikut dhe me zë të lartë iu drejtua muslimanëve, duke u thënë:
Mjer për ju, si e keni lënë të vetmuar të Dërguarin e Allahut!
Kur e pa Safijen duke ardhur, i Dërguari i Allahut u frikësua për të se mos ligështohet kur ta shohë të vëllanë, Hamzën, të vrarë e të masakruar në mënyrë shtazarake nga idhujtarët, dhe iu drejtua të birit të saj, Zubejrit, duke i thënë:
Largoje atë grua, o Zujber… Largoje!
Zubejri u drejtua nga ajo duke i thënë:
Oj nënë, largohu!… Largohu!
Nëse më pengon, mos më thirr më nënë i bërtiti ajo.
Por i Dërguari i Allahut të urdhëron që të kthehesh…
Përse të kthehem?!! Unë e kam marrë vesh se vëllai im është masakruar në rrugën e Zotit. Kur i dëgjoi këto fjalë i Dërguari i Zotit i tha Zubejrit: Lëshoja rrugën, dhe ai ia lëshoi.
* * *
Kur përfundoi beteja, Safija u ndal para vëllait të saj, Hamzës. E pa se ia kishin çarë barkun, ia kishin nxjerrë mushkëritë, prerë hundën, këputur veshët dhe ia kishin pri-shur fytyrën. Kërkoi mëshirë prej Allahut xh.sh dhe tha:
Kjo është për hir të Allahut xh.sh.
Pajtohem plotësisht me caktimin e Allahut dhe për Zotin, do të bëj durim, do t’i mbështetem Atij dhe vetëm prej Tij do të kërkoj shpërblim për të.
* * *
Ky ishte qëndrimi i Safijes në Uhud, ndërsa sa i përket qëndrimit të saj në betejën e Hendekut, ekziston një tregim i rrallë ku mençuria, inteligjenca dhe trimëria e saj u shfaqën edhe një herë.
Ja se ç’rrëfejnë librat e historisë në lidhje me këtë:
* * *
Ishte në traditën e Pejgamberit a.s. që kur shkonte në ndonjërën prej luftërave, gratë dhe fëmijët i vendoste në ndonjë fortifikatë nga frika se mos në Medinë mund të hyjë ndonjë tradhtar gjatë kohës derisa mungonin mbrojtësit e saj (për shkak të luftës).
Ditën e Hendekut, gratë e tij, hallën dhe disa gra të muslimanëve i vendosi në kullën e Hasan Ibnu Thabitit, e cila ishte njëra ndër kullat më të mbrojtura dhe më të sigurta në Medinë dhe, njëkohësisht, më e vështira për pushtim.
Kur muslimanët ishin të zënë dhe të preokupuar rreth Hendekut për t’iu kundërvënë kurejshitëve dhe aleatëve të tyre, i lanë anash gratë dhe fëmijët e tyre.
Në agimin e një mëngjesi, kur errësira e natës ende nuk kishte kaluar, Safija pa siluetën e një njeriu tek lëvizte në drejtim të kullës. Përqëndroi dëgjimin dhe shikimin dhe e hetoi se ai ishte një çifut, i cili filloi të sillej rreth kështjellës duke hulumtuar për të zbuluar ata që ishin brenda. Ajo e kuptoi se ai spiunonte popullin e saj dhe kishte ardhur për të zbuluar se a ekziston në kullë ndonjë burrë që i mbron ata që ishin brenda, apo ndoshta mes mureve të saj ka vetëm gra e fëmijë.
Safija e kuptoi mirë situatën dhe tha me vete: “Çifutët e Beni Kurejdhas shkelën marrëveshjen që e kishin me të Dërguarin e Allahut dhe u ndihmuan kurejshitëve e aleatëve të tyre kundër muslimanëve. Nuk ekziston askush prej muslimanëve që të na mbrojë prej tyre, kurse i Dërguari i Allahut dhe ata që janë me të janë të zënë në pritje për ballafaqim me armikun. Nëse ky armik i Allahut arrin që ta përcjellë te populli i vet të vërtetën tonë, çifutët do t’i nënshtrojnë gratë muslimane dhe do t’i robërojnë fëmijët, e kjo do të ishte fatkeqësia më e madhe për muslimanët.”
* * *
Ajo mori me nxitim shaminë e saj dhe e mbuloi kokën. I shtrëngoi teshat mirë në bel, mori një shtyllë mbi supe dhe zbriti ngadalë drejt derës së kullës. Me shkathtësi dhe mjeshtëri hapi një vrimë në derë dhe prej saj filloi ta përcillte armikun e Allahut me syçeltësinë dhe kujdesin më të madh. Kur u bind se ai arriti në vend të përshtatshëm ku ajo mund ta godiste, u vërsul mbi të si një shqiponjë, e ngriti shtyllën dhe i ra me të një të rënë të fuqishme dhe vdekjeprurëse derisa e plandosi përdhe… Pas të rënës së parë, pasoi e dyta dhe e treta, derisa ia ndali frymën.
Me shpejtësi rrufeje nxori thikën që kishte me vete, ia hoqi kokën dhe e hodhi nga maja e kullës. Koka e prerë e çifutit filloi të rrokullisej teposhtë kodrës derisa arriti në duart e çifutëve të cilët pritnin në fund të saj. Kur e panë kokën e shokut të tyre, disa prej çifutëve thanë: “E kemi ditur se Muhammedi nuk i lë gratë dhe fëmijët pa mbrojtje…” Pastaj shkuan rrugës së tyre…
* * *
Allahu qoftë i kënaqur ndaj Safijes, të bijës së Abdul Mutalibit.
Ishte shembull i pashoq i gruas muslimane.
E edukoi fëmijën e saj të vetëm me edukatën më të mirë.
Kur ra dëshmor i vëllai i saj, Hamza, ajo bëri durimin më të madh për të.
Edhe pse gjatë jetës së saj e përcollën vështirësi e sprova të mëdha, gjithmonë mbeti e paluhatshme, e vendosur, e urtë dhe guximtare.
Historia shkroi me shkronja të arta në faqet e saj: “Safija, e bija e Abdul Mutalibit, është femra e parë muslimane që vrau një pabesimtar, duke mbrojtur fenë e Allahut.”
Shto koment