“Sa herë që u jepet ndonjë ushqim nga frutat e tij, ata thonë: “Ky është që me të u ushqyem edhe më parë”. Ngase, u sillet ushqim i ngjashëm (vetëm në formë, e jo edhe në shije). Aty do të kenë ata bashkëshorte të pastra dhe aty do të jenë përgjithmonë.” Kuran, El-Bekare 25
Shprehja “wa utū bihī mutashābihān” (Ato u jepen atyre në ngjashmëri ) thekson ngjashmërinë e mirësive, bekimeve dhe nderimeve që do të jepen në Xhenet, të njohura në formë dhe ngjyrë ashtu që të mos të jenë të panjohura dhe të çuditshme për njeriun. Sipas Bediüzzaman Said Nursit, ngjashmëria mund të jetë ose mes bekimeve në këtë botë dhe atyre që do të jepen në Parajsë ose mes vetë bekimeve të Xhenetit, të cilat do t’u jepen besimtarëve herë pas here në forma të përsëritura. Për shembull, kur një person thotë “el-hamdu li’lāh” (I gjithë lavdërimi i takon Zotit) si mirënjohje ndaj Allahut në këtë botë; ai ose ajo merr një frut të Xhenetit në Ahiret si këmbim. Kjo do të thotë, çdo shpallje e madhështisë së Zotit (Allāhu Ekber), çdo deklaratë e Njëshmërisë dhe Njësisë së Zotit (lā ilāha illa’llāh), çdo madhërim i Zotit (Subhana’llāh) dhe çdo lavdërim i Zotit (al-hamdu li’llāh). ) është si një farë e mbjellë në tokë që do të japë fruta të ndryshme të Xhenetit.
Sidoqoftë, këtu duhet përmendur një pikë domethënëse dhe shumë e rëndësishme. Ne assesi nuk duhet t’a kuptojmë marrëdhënien ndërmjet veprimeve tona në botë dhe rezultateve që do të mund të jepen në botën tjetër. Në botë, ne i afrohemi dhe e konsiderojmë çdo gjë në kuadrin e shkakut dhe pasojës; prandaj, nuk mund të shpëtojmë gjithmonë nga ndikimi i marrëdhënies shkak-pasojë në mendimet dhe analizat tona. Megjithatë, natyra e shumë dukurive në botë na mundëson të perceptojmë se çfarë do të thotë ajeti mësipërm. Për shembull, ne kurrë nuk kemi korrur elb nga toka ku kemi mbjellë grurë, megjithëse të dy janë të njëjtit lloj drithi. Po kështu, ne kurrë nuk marrim dardha nga një pemë molle ose fiq nga një vreshtë. Kur kthehemi në kohën e të Dërguarit të Zotit s.a., shohim se ai e kuptoi saktësisht atë që i shpalli kryeengjëlli Xhebrail a.s, ndërsa sahabët edhe pse i qëndronin gjithmonë afër nuk dëgjuan as zhurmën më të vogël.
Gjithashtu, a mund të pretendojmë se mund ta përceptojmë kuptimin e zbritjes së Zotit në qiejt e botës pas një të tretës së natës ose çështjeve të tjera të tilla nga këndvështrimi ose brenda kornizës së shkakut dhe pasojës?
Siç thotë Imam Gazaliu, ne nuk mund t’i kuptojmë disa nga ngjarjet metafizike me akl-ma‘ash (mendjen e kësaj bote) ndërsa jemi në këtë botë. Megjithatë, do të na jepet akl al-ma‘ad (mendja e botës tjetër) në Ahiret, ku gjithçka ndodh sipas parimeve të metafizikës. Vetëm atëherë mund ta kuptojmë plotësisht marrëdhënien midis të thënit Subhāna’llāh (Lavdi Zotit) dhe marrjes së një fruti të Xhenetit në këmbim. Dhe vetëm atëherë mund të kuptojmë qartë lidhjen mes shpërblimeve në botën tjetër dhe veprave të mira në këtë dynja.
Ligjet e fizikës nuk janë më të vlefshme në Ahiret. Për shembull, Profeti Muhamed, paqja dhe bekimet qofshin mbi të, na informon se namazet tona ditore do të jenë një mik dhe shok për ne në jetën e varrit. Në mënyrë të ngjashme, një person do të jetë në gjendje të hyj në Xhennet nga tetë portat e tij të ndryshme dhe Kurani do të mishërohet ose do të marrë një formë tjetër dhe do të ndërmjetësoj tek Zoti në emër të atyre që e lexojnë atë në këtë botë…
Sa i përket vargut të mësipërm, Fakhru’d-Dīn ar-Rāzī, një komentator fantastik i Kuranit, pohon se shembuj të tillë në Kuran janë dhënë për të na siguruar se këto çështje janë mjaft të kuptueshme për arsyen dhe mendjen njerëzore. Pra nuk janë përtej arsyes njerëzore. Realiteti i çështjes do të manifestohet dhe kuptohet me të gjitha aspektet në Ahiret. Si rezultat, besimtarët që kanë kryer vepra të mira në këtë botë do të thonë: “Këto janë ato që na janë furnizuar në botë ose para disa kohësh në Xhenet” sa herë që u jepen begatitë e Xhenetit.
Çdo mirësi që do të jepet në Xhenet është ose shpërblimi për vepra e mira në këtë dynja ose është formë tjetër e asaj pune të mirë ose është korrje e mirësive që kemi mbjellë sa ishim në dynja. Prandaj, ekziston një ngjashmëri e brendshme ose thelbësore midis dhuntive të kësaj bote dhe të ngjashmeve të tyre në Ahiret. Megjithëse, ato janë botë të ndara nga njëra-tjetra në lidhje me format e tyre të mirësive. Sepse begatitë e kësaj bote janë farat e Urtësisë Hyjnore, ndërsa begatitë e përjetshme janë frut i Fuqisë Hyjnore. Gjithashtu, të parat janë të përkohshme dhe të paqarta ndërsa të dytat janë të pastërta nga përkohshmëria dhe të qarta. Të parët kanë të bëjnë me orekset trupore, ndërsa të dytat përfaqësojnë ose kanë thellësinë e kënaqësisë shpirtërore. Për më tepër, mirësitë e Zotit në këtë botë merren dhe perceptohen në shkallën e sigurisë bazuar në njohuri, ndërsa homologët e tyre të botës tjetër janë favore të Mëshirës që duhen marrë dhe shijuar në shkallën e sigurisë bazuar në përvojë dhe përjetim.
Referencat
Shto koment